Loại lá có tác dụng trị nám ngoài ra còn dùng để uống hoặc đắp mặt nạ
Trong kho tàng cây thuốc dân gian Việt Nam, lá tía tô không chỉ được biết đến như một loại rau gia vị thơm ngon mà còn là một dược liệu quý với vô vàn công dụng đối với sức khỏe, đặc biệt là trong lĩnh vực làm đẹp da.
Nội dung bài viết
Trong kho tàng cây thuốc dân gian Việt Nam, lá tía tô không chỉ được biết đến như một loại rau gia vị thơm ngon mà còn là một dược liệu quý với vô vàn công dụng đối với sức khỏe, đặc biệt là trong lĩnh vực làm đẹp da. Với những thành phần hoạt chất độc đáo, lá tía tô đã và đang chứng minh được vai trò quan trọng trong việc cải thiện các vấn đề về da, từ viêm nhiễm, mụn trứng cá cho đến việc làm mờ nám sạm, mang lại làn da sáng mịn rạng rỡ. 
Việc điều trị nám da đòi hỏi sự kiên trì và một phương pháp tiếp cận toàn diện. Và đây là lúc lá tía tô thể hiện những giá trị tuyệt vời của mình. Trong lá tía tô rất giàu vitamin A, C, chất chống oxy hóa, chất giữ ẩm, kháng sinh tự nhiên... có thể giúp da bớt xỉn màu hơn, bớt sạm nám. Bên cạnh đó, khả năng chống oxy hóa mạnh mẽ của lá tía tô cũng góp phần bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV – một trong những nguyên nhân hàng đầu gây nám. Khi da được bảo vệ tốt, quá trình sản sinh melanin quá mức sẽ được kiểm soát, giúp da sáng đều màu hơn.
Ngoài giảm nám da, lá tía tô còn nhiều công dụng khác với làn da
Lá tía tô chứa một lượng lớn các hợp chất có lợi cho da, bao gồm:
Chống oxy hóa mạnh mẽ: Lá tía tô giàu các hợp chất phenolic, flavonoid, anthocyanin và axit rosmarinic – những chất chống oxy hóa cực mạnh. Chúng giúp trung hòa các gốc tự do gây hại, bảo vệ tế bào da khỏi tổn thương do tác động của môi trường và quá trình lão hóa. Nhờ đó, da được duy trì sự trẻ trung, giảm thiểu nếp nhăn và cải thiện độ đàn hồi.
Kháng viêm và kháng khuẩn: Axit rosmarinic và luteolin trong lá tía tô đã được chứng minh có đặc tính kháng viêm và kháng khuẩn mạnh mẽ. Điều này đặc biệt hữu ích cho những làn da bị mụn trứng cá, viêm nhiễm hoặc kích ứng. Các hoạt chất này giúp làm dịu da, giảm sưng tấy và ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn gây mụn.
Dưỡng ẩm và làm mềm da: Lá tía tô chứa các vitamin và khoáng chất thiết yếu giúp cung cấp độ ẩm cần thiết cho da, duy trì hàng rào bảo vệ da khỏe mạnh. Làn da đủ ẩm sẽ trở nên mềm mại, mịn màng và có khả năng phục hồi tốt hơn.
Làm sáng da và đặc biệt là hỗ trợ điều trị nám da: Đây là một trong những tác dụng nổi bật và được quan tâm nhất của lá tía tô trong làm đẹp. Cơ chế chính liên quan đến khả năng ức chế enzyme tyrosinase – enzyme đóng vai trò quan trọng trong quá trình tổng hợp melanin.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng các hoạt chất trong lá tía tô, đặc biệt là luteolin và axit rosmarinic, có khả năng làm giảm hoạt động của tyrosinase. Một nghiên cứu công bố trên tạp chí Journal of Ethnopharmacology đã chỉ ra rằng chiết xuất từ lá tía tô có khả năng ức chế tyrosinase và làm giảm sự hình thành melanin trong tế bào da. Điều này có nghĩa là lá tía tô có thể giúp kiểm soát quá trình sản sinh sắc tố, từ đó làm mờ các vết nám, tàn nhang và các đốm nâu trên da, đồng thời ngăn ngừa sự xuất hiện của các sắc tố mới. 
Cách sử dụng lá tía tô để chăm sóc da
Có nhiều cách để tận dụng lá tía tô trong quy trình chăm sóc da hàng ngày:
Uống nước lá tía tô: Đây là phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả từ bên trong. Rửa sạch một nắm lá tía tô tươi, đun sôi với khoảng 1-1.5 lít nước trong 5-10 phút. Để nguội và uống thay nước lọc hàng ngày. Việc uống nước lá tía tô đều đặn không chỉ giúp đào thải độc tố, làm mát cơ thể mà còn cung cấp các dưỡng chất chống oxy hóa, hỗ trợ làm sáng da và cải thiện nám từ bên trong.
Đắp mặt nạ lá tía tô: Mặt nạ lá tía tô nguyên chất: Rửa sạch một nắm lá tía tô tươi, giã nát hoặc xay nhuyễn. Đắp trực tiếp hỗn hợp này lên vùng da bị nám hoặc toàn bộ khuôn mặt (tránh vùng mắt). Để khoảng 15-20 phút rồi rửa sạch với nước. Thực hiện 2-3 lần/tuần.
Mặt nạ lá tía tô kết hợp mật ong/sữa chua: Để tăng cường hiệu quả dưỡng ẩm và làm sáng da, có thể trộn lá tía tô giã nhuyễn với 1-2 thìa cà phê mật ong hoặc sữa chua không đường. Hỗn hợp này không chỉ giúp làm mờ nám mà còn dưỡng da mềm mịn hơn.
Xông hơi mặt bằng lá tía tô: Cho một nắm lá tía tô tươi đã rửa sạch vào nồi nước sôi. Để hơi nước bốc lên mặt (giữ khoảng cách an toàn để tránh bỏng rát). Xông khoảng 10-15 phút. Hơi nước ấm kết hợp với tinh chất từ lá tía tô sẽ giúp giãn nở lỗ chân lông, đào thải độc tố, đồng thời các dưỡng chất sẽ dễ dàng thẩm thấu vào da, hỗ trợ làm sạch và làm sáng da.
Lá tía tô thực sự là một món quà tuyệt vời từ thiên nhiên dành cho làn da. Với các thành phần chống oxy hóa, kháng viêm và đặc biệt là khả năng ức chế sản sinh melanin, lá tía tô mang lại hy vọng mới cho những ai đang tìm kiếm giải pháp tự nhiên để cải thiện nám da và sở hữu làn da sáng khỏe.
Tuy nhiên, dù lá tía tô có khả năng hỗ trợ trị nám, việc chống nắng vẫn là yếu tố then chốt. Luôn sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF cao (tối thiểu SPF 30), đội mũ rộng vành, đeo kính râm khi ra ngoài, đặc biệt vào giờ cao điểm của nắng.
Trước khi áp dụng lên toàn bộ mặt, hãy thử nghiệm lá tía tô lên một vùng da nhỏ ở cổ tay hoặc sau tai để kiểm tra phản ứng dị ứng. Đối với tình trạng nám da nặng hoặc khó điều trị, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ da liễu để có phác đồ điều trị phù hợp nhất.
Theo BS.CKII Vũ Thị Phương Thảo - Trưởng Phòng Kế hoạch tổng hợp, Bệnh viện Da Liễu TP.HCM, nám da là một bệnh lý liên quan đến sắc tố. Tình trạng nám da có liên quan nhiều nhất đến tác hại của ánh nắng mặt trời, gây ra tình trạng lão hóa da, tăng sắc tố và thường biểu hiện trên khuôn mặt, biểu hiện bằng các đốm hoặc mảng màu nâu, nâu sẫm, thường xuất hiện đối xứng trên mặt, đặc biệt là trán, gò má, mũi và cằm.
Ngoài giảm nám da, lá tía tô còn nhiều công dụng khác với làn da
Lá tía tô chứa một lượng lớn các hợp chất có lợi cho da, bao gồm:
Chống oxy hóa mạnh mẽ: Lá tía tô giàu các hợp chất phenolic, flavonoid, anthocyanin và axit rosmarinic – những chất chống oxy hóa cực mạnh. Chúng giúp trung hòa các gốc tự do gây hại, bảo vệ tế bào da khỏi tổn thương do tác động của môi trường và quá trình lão hóa. Nhờ đó, da được duy trì sự trẻ trung, giảm thiểu nếp nhăn và cải thiện độ đàn hồi.
Kháng viêm và kháng khuẩn: Axit rosmarinic và luteolin trong lá tía tô đã được chứng minh có đặc tính kháng viêm và kháng khuẩn mạnh mẽ. Điều này đặc biệt hữu ích cho những làn da bị mụn trứng cá, viêm nhiễm hoặc kích ứng. Các hoạt chất này giúp làm dịu da, giảm sưng tấy và ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn gây mụn.
Dưỡng ẩm và làm mềm da: Lá tía tô chứa các vitamin và khoáng chất thiết yếu giúp cung cấp độ ẩm cần thiết cho da, duy trì hàng rào bảo vệ da khỏe mạnh. Làn da đủ ẩm sẽ trở nên mềm mại, mịn màng và có khả năng phục hồi tốt hơn.
Làm sáng da và đặc biệt là hỗ trợ điều trị nám da: Đây là một trong những tác dụng nổi bật và được quan tâm nhất của lá tía tô trong làm đẹp. Cơ chế chính liên quan đến khả năng ức chế enzyme tyrosinase – enzyme đóng vai trò quan trọng trong quá trình tổng hợp melanin.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng các hoạt chất trong lá tía tô, đặc biệt là luteolin và axit rosmarinic, có khả năng làm giảm hoạt động của tyrosinase. Một nghiên cứu công bố trên tạp chí Journal of Ethnopharmacology đã chỉ ra rằng chiết xuất từ lá tía tô có khả năng ức chế tyrosinase và làm giảm sự hình thành melanin trong tế bào da. Điều này có nghĩa là lá tía tô có thể giúp kiểm soát quá trình sản sinh sắc tố, từ đó làm mờ các vết nám, tàn nhang và các đốm nâu trên da, đồng thời ngăn ngừa sự xuất hiện của các sắc tố mới.
Cách sử dụng lá tía tô để chăm sóc da
Có nhiều cách để tận dụng lá tía tô trong quy trình chăm sóc da hàng ngày:
Uống nước lá tía tô: Đây là phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả từ bên trong. Rửa sạch một nắm lá tía tô tươi, đun sôi với khoảng 1-1.5 lít nước trong 5-10 phút. Để nguội và uống thay nước lọc hàng ngày. Việc uống nước lá tía tô đều đặn không chỉ giúp đào thải độc tố, làm mát cơ thể mà còn cung cấp các dưỡng chất chống oxy hóa, hỗ trợ làm sáng da và cải thiện nám từ bên trong.
Đắp mặt nạ lá tía tô: Mặt nạ lá tía tô nguyên chất: Rửa sạch một nắm lá tía tô tươi, giã nát hoặc xay nhuyễn. Đắp trực tiếp hỗn hợp này lên vùng da bị nám hoặc toàn bộ khuôn mặt (tránh vùng mắt). Để khoảng 15-20 phút rồi rửa sạch với nước. Thực hiện 2-3 lần/tuần.
Mặt nạ lá tía tô kết hợp mật ong/sữa chua: Để tăng cường hiệu quả dưỡng ẩm và làm sáng da, có thể trộn lá tía tô giã nhuyễn với 1-2 thìa cà phê mật ong hoặc sữa chua không đường. Hỗn hợp này không chỉ giúp làm mờ nám mà còn dưỡng da mềm mịn hơn.
Xông hơi mặt bằng lá tía tô: Cho một nắm lá tía tô tươi đã rửa sạch vào nồi nước sôi. Để hơi nước bốc lên mặt (giữ khoảng cách an toàn để tránh bỏng rát). Xông khoảng 10-15 phút. Hơi nước ấm kết hợp với tinh chất từ lá tía tô sẽ giúp giãn nở lỗ chân lông, đào thải độc tố, đồng thời các dưỡng chất sẽ dễ dàng thẩm thấu vào da, hỗ trợ làm sạch và làm sáng da.
Lá tía tô thực sự là một món quà tuyệt vời từ thiên nhiên dành cho làn da. Với các thành phần chống oxy hóa, kháng viêm và đặc biệt là khả năng ức chế sản sinh melanin, lá tía tô mang lại hy vọng mới cho những ai đang tìm kiếm giải pháp tự nhiên để cải thiện nám da và sở hữu làn da sáng khỏe.
Tuy nhiên, dù lá tía tô có khả năng hỗ trợ trị nám, việc chống nắng vẫn là yếu tố then chốt. Luôn sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF cao (tối thiểu SPF 30), đội mũ rộng vành, đeo kính râm khi ra ngoài, đặc biệt vào giờ cao điểm của nắng.
Trước khi áp dụng lên toàn bộ mặt, hãy thử nghiệm lá tía tô lên một vùng da nhỏ ở cổ tay hoặc sau tai để kiểm tra phản ứng dị ứng. Đối với tình trạng nám da nặng hoặc khó điều trị, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ da liễu để có phác đồ điều trị phù hợp nhất.
Theo Phụ Nữ Số